Araçlarda Ölçü ve Ağırlıklar

Ölçü ve Ağırlıklar Nedir?

Trafik, yol ve taşıma güvenliğini sağlama amacıyla yasa ve yönetmeliklerle hangi tip araçların ne miktarda ve türde yük taşınacağı belirlenmektedir. Bu sınırlamalara uyulmaması sadece cezai sorumluluklar değil, can ve mal kayıplarına neden olan kazalara, trafiğe, yol ve araçlara zarar vermesi nedeniyle de verimsizliğe neden olmaktadır. Bir ülkenin gelişmişlik göstergelerinden biri de ulaştırma hizmetlerinde geldiği noktadır. Yük ve yolcu taşımacılığının daha güvenli ve konforlu yapılmasını sağlayacak temel unsur ise yönetmeliklerde belirtilen kriterlere uymak ve aşırı yükleme yapılmasını önlemektir.

Yürürlükte olan yönetmelikleri karşılamayan İthal imal ve tadil edilmiş taşıtlar, trafikte tescil işlemini yaptıramazlar. Bu koşullara tescil işlemleri sırasında uyan, ancak kullanımda uymayan, aşırı yükleme yapan taşıt sürücüsü ile yükü verene ise ceza uygulanır. Aşırı yükleme kavramına göre üretilen veya kullanılan araçlar sağlamlık ve güvenilirlik unsurlarını karşılamadıkları gibi ekonomik de değillerdir. Ayrıca gelişmiş teknolojiler, dayanıklılığı azalmadan faydalı yükü artmış araçlar üretme imkânı da sunmaktadır.

Araçların teknik özellikleri, boyutlan ve taşıma kapasiteleriyle ilgili sınırlamaları Karayolları Trafik Yönetmeliği düzenler. Karayolları Trafik Yönetmeliği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nı yayınlayıp yürürlüğe koyduğu Araç imal, Tadil ve Montaj Hakkında Yönet melik’in getirdiği esasları temel alır. (Karayolları Trafik Yönetmeliği Madde 145). Araç imal, Tadil ve Montaj Hakkında Yönetmelik, kaynağını (E.E.C.) Avrupa Endüstri Standartlarından almaktadır. Bu yönetmelikte araçların dingil başına düşen yük miktarı, dingil aralarındaki mesafeler, dönme yarıçapları, römork ve yarı römorkların araçla birlikteki uzunlukları tanımlanmış, ton başına 6 beygir gücü şartı da getirilmiştir. 26 Kasım 1996 tarihli 22829 sayılı Araç imal, Tadil ve Montaj Hakkında Yönetmelik ölçü ve ağırlıkları şöyle tanımlamaktadır.

Tüm taşıtlarda azami yükseklik 4 m’yi azami genişlik 2.55 m’i geçemez. Bu ölçü frigorifik araçların kasa ve römorkları için 260 m’dir.

Azami Uzunluklar

• İki dingilli kamyon, otobüs, troleybüslerde ve 3 veya daha çok dingilli yük araçlarında azami uzunluk 12 m’dir.
• 3 veya 4 dingilli tek ve çift katlı otobüslerde aşağıdaki şartları sağlamaları kaydı İle azami uzunluklar; — 3 dingilli tek katlı otobüslerde en fazla uzunluk 12.60 m’dir.
• 3 dingilli tek ve çift katlı otobüslerde en az 2 dingili dümenlenebilir olmaları kaydı ile. 4 dingilli tek ve çift katlı otobüslerde ise en az 3 dingili dümenlenebilir olmaları kaydı ile en fazla uzunluk 15 m’dir.
• Yarı römorklu araçlarda azami uzunluk 16,5 m’dir.
• iki römorklu katarlarda azami uzunluk 22 m’dir.
• Mafsallı (körüklü) otobüslerde azami uzunluk 18 m’dir. Azami ağırlıklar
• Dingil yükü tek dingilde en çok 10 tondur. Tahrikli dingilde ise en çok 11,5 tondur.
• 2 dingilli motorlu araçlarda ve römorklarda azami ağırlık 18 ton 3 dingilli motorlu araçlarda 25 tondur. Ancak tahrikli dingil, çift lastikle donatılmış ve havalı süspansiyon veya uygun bir süspansiyon sistemine sahip ise veya her bir tahrikli dingil çift lastikli ve her bir dingilin azami yükü 9,5 tonu aşmaz ise azami yüklü ağırlık 26 ton’dur. 3 dingilli römorklarda azami ağırlık 24 ton’dur.
• 2 dümenlenen dingili olan 4 dingilli motorlu araçlarda, tahrikli dingil çift lastik ile donatılmış ve havalı süspansiyon veya uygun bir süspansiyon sistemine sahip İse veya her bir dingilin azami yükü 9.5 ton’u aşmaz ise azami ağırlık 32 ton’dur.
• 3 dingilli yarı römorklu araçlarda ve mafsallı otobüslerde azami ağırlık 28 ton’dur.
• 4 dingilli yarı römorklu araçlar İle 4 dingilli ve bir römorklu katarlarda azami ağırlık;
  2 dingilli römorklu katarlarda 36 ton’dur.
• 2 dingilli çekici ve 2 dingilli yarı römorklu araçlarda;
• Yarı römork aks gurubunda dingil eksen mesafeleri 1,3 İla1.8 m arasında ise (1,3<d<1,8) 36 ton yarı römork aks gurubunda dingil eksen mesafesi 1.8 m’den büyük İse azami ağırlık 38 ton’dur.
• 5 veya 6 dingilli yarı römorklu araçlar ile 5 veya 6 dingilli 1 veya 2 römorklu katarlarda azami ağırlık 40
  ton’dur.

Ancak yalnız kombine taşıma işlemlerinde TS 1360 tip 1A ve 1AA veya muadili konteynerleri taşıyan 3 dingilli çekici ve 2 veya 3 dingilli yarı römorklu araçlarda azami ağırlık 44 tondur.

Youtube Kanalımız: https://www.youtube.com/@ustduzeyyoneticikursu4912