ÜDY DENEME SINAVI 3

Doğru Cevap: D) Sürücülerin daima dikkatli olmasını sağlar

Açıklama: Mobil İzleme Sistemleri

Mobil izleme sistemleri, araçların konumunu, rotasını ve hızını takip edebilir, iş verimini ve filo yönetimini artırabilir. Ancak, bir sistemin sürücülerin her zaman dikkatli olmasını garanti etmesi mümkün değildir, bu daha çok kişisel bir sorumluluktur. Sistem, sürücü davranışlarını raporlayarak bu konuda geri bildirim sağlayabilir, ancak “daima dikkatli olmasını sağlamaz.”

Doğru Cevap: A) Gençlik ve Spor Bakanlığı

Açıklama: 2918 Sayılı Kanun

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, trafik hizmetlerinin yürütülmesi için Ulaştırma, Maliye ve Milli Eğitim Bakanlıklarına çeşitli görev ve yetkiler vermiştir. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın ise bu alanda doğrudan bir görev veya yetkisi bulunmamaktadır.

Doğru Cevap: D) Arıza, kaza veya benzeri durumlardaki taşımalar

Açıklama: Geçiş Belgesi Muafiyetleri

Uluslararası anlaşmalara ve yönetmeliklere göre, normal ticari faaliyetlerin dışında kalan bazı özel durumlar için geçiş belgesi zorunluluğu aranmaz. Arıza, kaza gibi acil durumlarda araçların çekilmesi veya tamir için taşınması bu muafiyetin en yaygın örneklerinden biridir.

Doğru Cevap: C) Uluslararası posta anlaşmaları gereğince yapılan taşımalarda

Açıklama: CMR Sözleşmesi Uygulama Alanı

CMR Sözleşmesi (Karayolundan Uluslararası Eşya Taşımacılığı Sözleşmesi), uluslararası karayolu yük ve eşya taşımacılığına dair hükümleri düzenler. Ancak, sözleşme maddelerine göre posta anlaşmaları gereğince yapılan taşımalar, cenaze nakilleri ve ev eşyası taşımaları gibi bazı özel durumlar bu sözleşmenin kapsamı dışında tutulmuştur.

Doğru Cevap: A) Brüt prim

Açıklama: Brüt Prim

Brüt prim, sigortalı tarafından ödenen ve net prime ek olarak her türlü vergiyi, fonu ve masrafı içeren toplam prim miktarıdır. Net prim ise sadece riskin maliyetini karşılayan ana primdir.

Doğru Cevap: C) Az tehlikeli

Açıklama: Paketleme Grupları

ADR’ye göre, tehlikeli maddeler, tehlike derecelerine göre paketleme gruplarına ayrılmıştır. Paketleme Grubu I çok tehlikeli, Grup II tehlikeli, Grup III ise az tehlikeli maddeleri ifade eder.

Doğru Cevap: A) Antrepo

Açıklama: Antrepo

Gümrük Kanunu’na göre, ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış eşyanın gümrük gözetimi altında muhafaza edildiği yerlere **antrepo** denir. Serbest bölgeler daha geniş bir alandır ve farklı amaçlara hizmet ederken, depo ve dağıtım merkezleri genel depolama alanlarıdır ve bu tanıma tam olarak uymayabilir.

Doğru Cevap: B)

Açıklama:

Doğru Cevap: C) Vesaik mukabili ödeme

Açıklama: Vesaik Mukabili Ödeme

Vesaik mukabili ödeme, sevk evraklarının (vesaiklerin) banka aracılığıyla ithalatçıya, ödeme yapılması karşılığında teslim edildiği bir ödeme yöntemidir. Bu sistemde, ithalatçı mal bedelini ödemeden evraklara ve dolayısıyla mala ulaşamaz.

Doğru Cevap: D) 12 metre

Açıklama: Römork Uzunlukları

Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre, römorkların azami uzunluğu 12 metredir. Diğer seçenekler, farklı araç türleri veya kombinasyonları için geçerlidir (örneğin, yarı römorklu araçlar için 16.50 metre, iki römorklu katarlar için 22 metre gibi).

Doğru Cevap: A) Değişken maliyet

Açıklama: Bakım Onarım Giderleri

Bakım ve onarım giderleri, genellikle **değişken maliyet** olarak kabul edilir, çünkü üretim seviyesi arttıkça makinelerin kullanım süresi artar ve buna bağlı olarak bakım-onarım ihtiyacı da artar. Bu durum, maliyetin üretim hacmiyle doğrudan ilişkili olduğunu gösterir.

Doğru Cevap: C)

Doğru Cevap: B) Hepsi

Açıklama: Yetki Belgesi Sahiplerinin Yükümlülükleri

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre, yetki belgesi sahiplerinin hem çalışanlarının haklarına, hem çevre kurallarına hem de araçların teknik kurallarına (ağırlık ve boyut) uymaları temel yükümlülüklerindendir. Bu nedenle listedeki tüm maddeler doğrudur.

Doğru Cevap: A) Taşıtlarında

Açıklama: Sevk İrsaliyesi

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre, taşınan eşyanın hukuki statüsünü ve içeriğini gösteren sevk irsaliyesi gibi belgelerin, taşıma esnasında mutlaka araçta, yani taşıtlarında bulundurulması zorunludur. Bu, denetimler sırasında evrakların kontrol edilebilmesi için kritik bir kuraldır.

Doğru Cevap: B) Yürürlükte olan gümrük tarifesine göre gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte

Açıklama: Gümrük Yükümlülüğünün Başlaması

Gümrük mevzuatına göre gümrük vergileri, gümrük beyanının verildiği tarihte değil, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihteki gümrük tarifesi ve vergilendirme unsurları esas alınarak hesaplanır. Bu tarih, genellikle eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimi beyanının tescil edildiği tarihtir.

Doğru Cevap: A) N2 sınıfı

Açıklama: Araç Sınıfları

2918 sayılı Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre yük taşımacılığında kullanılan motorlu araçlar N sınıfı olarak sınıflandırılır. Azami ağırlığı 3.5 tonu aşan ancak 12 tonu aşmayan araçlar **N2 sınıfı** olarak adlandırılır. N1 sınıfı 3.5 tonu aşmayan, N3 sınıfı ise 12 tonu aşan araçları kapsar. M sınıfı ise yolcu taşımacılığı için kullanılır.

Doğru Cevap: D)

Doğru Cevap: C) Sermaye

Açıklama: Cari Oran Hesaplaması

Cari oran, bir işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü ölçen bir likidite oranıdır ve hesaplaması için “Dönen Varlıklar” (veya Kısa Vadeli Dönen Değerler) “Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar”a bölünür. “Sermaye” (Öz Sermaye), uzun vadeli bir finansman kaynağı olduğu için cari oran hesaplamasında doğrudan kullanılmaz.

Doğru Cevap: B) Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası

Açıklama: Kanun Gereği Yasak Eşya İhracı

5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3. maddesinin 8. fıkrasına göre, ihracı kanun gereği yasak olan eşyayı ülkeden çıkaran kişi, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı sürece, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Doğru Cevap: D) 20 saat

Açıklama: Çalışma Süreleri

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 13. maddesine göre, tarafların haftalık çalışma süresini belirlemedikleri durumlarda, haftalık çalışma süresi en az **20 saat** olarak kabul edilir. Bu, özellikle kısmi süreli (part-time) iş sözleşmeleri için geçerli olan bir hükümdür.

Doğru Cevap: A) 4 – 2

Açıklama: TIR Karnesi Kotası

TIR Sözleşmesi uygulama esaslarına göre, bir yetki belgesi sahibine, onay belgesi ibraz edilen her bir öz mal aracı için 4 adet, her bir sözleşmeli aracı için ise 2 adet TIR karnesi kotası tahsis edilir. Bu kural, uluslararası taşımacılık operasyonlarının düzenlenmesi için belirlenmiştir.

Doğru Cevap: A)

Doğru Cevap: C) Malların teslimi için kararlaştırılan tarihi takip eden 30 gün içinde teslim edilmemesi

Açıklama: Tam Zıya Karinesi

CMR Konvansiyonu’na göre, eşyanın teslimi için kararlaştırılan sürenin bitimini takip eden 30 gün içinde teslim edilmemesi, eşyanın kaybolduğuna (tam zıyaa uğradığına) ilişkin bir karine teşkil eder. Bu, hak sahibine, eşyanın teslim edilmeyeceğini varsayarak tazminat talep etme hakkı tanır.

Doğru Cevap: A) Hepsi

Açıklama: Defterlere İlişkin Yasaklar

Vergi Usul Kanunu’nun 217. ve 218. maddelerinde, defter kayıtlarının düzgün tutulması ve belgelerin korunması ile ilgili yasaklar yer alır. Bu maddelere göre, ciltli defterlerden sayfa koparmak, tasdikli müteharrik yaprakların sırasını bozmak ve defterlere yapılan kayıtları silmek veya karalamak suretiyle okunamaz hale getirmek yasaktır. Dolayısıyla, seçeneklerde verilen tüm ifadeler doğrudur.

Doğru Cevap: B) Aşınma ve sürtünme

Açıklama: Biyolojik ve Fiziksel Risk Faktörleri

Depolamada biyolojik riskler, canlı organizmaların (bakteri, virüs, mikrop, kemirgen vb.) neden olduğu hasarları ifade eder. “Aşınma ve sürtünme” ise ürünlerin fiziksel olarak zarar görmesine neden olan bir faktördür ve bu nedenle biyolojik risk kategorisine girmez.

Doğru Cevap: A) Ağır Ceza Mahkemesi

Açıklama: Üst Derece Mahkemeleri

Türk hukuk sisteminde üst derece mahkemeleri, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay’dır. Ağır Ceza Mahkemesi ise ilk derece mahkemelerinden biridir ve üst derece mahkemesi statüsünde değildir.

Doğru Cevap: B) Potansiyel müşteriler

Açıklama: Pazarlama Yatırımları ve Müşteri Grupları

İşletmeler genellikle, mevcut müşterileri elde tutmaktan ziyade yeni müşteriler kazanmaya odaklandıkları için pazarlama bütçelerinin büyük bir kısmını “potansiyel müşterilere” ayırır. Bu, potansiyel müşterileri çekmek, ikna etmek ve onlara ulaşmak için yapılan reklam ve tanıtım faaliyetlerinin maliyetinden kaynaklanır. Sürekli müşteriler için ise genellikle daha düşük maliyetli sadakat programları ve ilişkisel pazarlama çalışmaları yapılır.

Doğru Cevap: A) Ticaret Kanunu

Açıklama: Taşıma Sözleşmeleri

Taşıma işleri, özel bir uzmanlık ve ticari riskler içerdiğinden, Türk Borçlar Kanunu’ndaki genel hükümlerden ayrı olarak, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda özel olarak düzenlenmiştir. CMR Konvansiyonu ise uluslararası karayolu taşımacılığını düzenleyen bir anlaşmadır, ulusal bir kanun değildir.

Doğru Cevap: B) UN sembolünden

Açıklama: Onaylı Ambalajlar

Tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanılan onaylanmış ambalajlar, Birleşmiş Milletler (UN) tarafından belirlenen standartlara uygunluğu gösteren özel bir sembolle işaretlenir. Bu sembol (örneğin, bir daire içindeki ‘UN’ harfleri), ambalajın test edildiğini ve belirli tehlike seviyesindeki maddeleri güvenli bir şekilde taşıyabileceğini gösterir. ADR veya RID gibi düzenlemeler bu sembollerin kullanımını zorunlu kılar.

Doğru Cevap: A) Hepsi

Açıklama: Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi

Türk Medeni Kanunu’na göre, tüzel kişilikler çeşitli yollarla sona erebilir. Bunlar arasında kanunda belirtilen zorunlu sebeplerin gerçekleşmesiyle kendiliğinden, tüzel kişinin kendi üyelerinin aldığı fesih kararıyla veya ilgili durumlarda mahkeme kararı ile sona ermesi yer almaktadır. Dolayısıyla, yukarıda belirtilen tüm şıklar tüzel kişiliğin sona erme şekillerinden biridir.

Doğru Cevap: C) Alacak hakkı

Açıklama: Kamu Hukuku ve Özel Hukuk

Seçme, dilekçe ve konut hakkı gibi haklar, bireylerin devletle olan ilişkilerini düzenleyen ve Anayasa ile güvence altına alınan **kamu hukuku** haklarındandır. **Alacak hakkı** ise, bireylerin kendi aralarındaki borç ilişkilerinden doğan bir haktır ve bu nedenle **özel hukuk** alanına girer.

Doğru Cevap: C) Paketleme grubu I-II-III

Açıklama: Tehlikeli Madde Ambalaj Kodları

Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan ambalajlar, Birleşmiş Milletler (UN) tarafından belirlenen standartlara göre sınıflandırılır. Ambalajın tehlike derecesini gösteren “X”, “Y” ve “Z” harfleri şunları ifade eder:

• **X:** Paketleme Grubu I (Yüksek tehlike)
• **Y:** Paketleme Grubu II (Orta tehlike)
• **Z:** Paketleme Grubu III (Düşük tehlike)

Doğru Cevap: B) Psikolojik fiyatlandırma

Açıklama: Fiyatlandırma Yöntemleri

Fiyatlandırma yöntemleri temel olarak maliyetlere, rekabete ve talebe odaklanır. Psikolojik fiyatlandırma ise başlı başına bir yöntemden ziyade, bu ana yöntemleri desteklemek için kullanılan bir fiyatlandırma stratejisi veya tekniğidir. Örneğin, fiyatları $9,99$ gibi belirlemek, tüketicinin algısını etkilemeye yönelik bir yaklaşımdır.

Doğru Cevap: D) Hamzabeyli – Bulgaristan

Açıklama: Sınır Kapıları ve Eşleşmeleri

Doğru eşleşmeler şu şekildedir:

• **İpsala:** Yunanistan
• **Dereköy:** Bulgaristan
• **Kapıkule:** Bulgaristan
• **Hamzabeyli:** Bulgaristan

Doğru Cevap: C) Hepsi

Açıklama: Toplam Kalite Yönetimi (TKY)

Toplam Kalite Yönetimi (TKY) felsefesinde, kalite sadece üretimle sınırlı değildir. **Tasarım kalitesi**, sürecin başlangıcında doğru girdileri belirlerken, **uygunluk (üretim) kalitesi** ise ortaya çıkan çıktının bu girdilere ne kadar uygun olduğunu gösterir. Ayrıca, TKY’nin temel prensiplerinden biri, süreçlerdeki her türlü kalite kaybının maliyetleri artırarak işletmenin rekabet gücünü zayıflatacağıdır. Bu nedenle, yukarıdaki tüm ifadeler TKY ilkelerine uygundur.

Doğru Cevap: B) İşçinin ücretsiz izne ayrılması

Açıklama: İş Sözleşmesinin Sona Ermesi

İş sözleşmesi, işçinin ölümü, belirli sürenin dolması ve işçi ile işverenin karşılıklı anlaşması gibi durumlarda sona erer. Ücretsiz izne ayrılma, sözleşmeyi sona erdiren bir durum olmayıp, yalnızca sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerin bir süreliğine askıya alınması halidir.

Doğru Cevap: D) D2 yetki belgesi

Açıklama: D2 Yetki Belgesi

Kara Yolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre, D2 yetki belgesi, ticari amaçla yurt içi tarifesiz yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Turizm taşımacılığı ve mekik seferler, genellikle belirli bir ücret karşılığında ve düzenli bir tarife olmaksızın yapıldığı için bu kapsama girer.

Doğru Cevap: A) Vergiler gibi karşılıksız olarak alınır.

Açıklama: Harçlar ve Vergiler

Vergiler, devletin kamu hizmetlerini finanse etmek için herhangi bir karşılık beklenmeksizin aldığı zorunlu ödemelerdir. Harçlar ise, bir kamu kuruluşunun sunduğu belirli bir hizmet (örneğin, pasaport veya tapu işlemleri) karşılığında alınan ödemelerdir. Dolayısıyla, harçlar karşılıklı olarak alınır ve bu yönüyle vergilerden ayrılır.

Doğru Cevap: D) Dağıtım işletmecisi

Açıklama: Karayolu Taşıma Yönetmeliği Tanımlar

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde yer alan tanımlara göre, “Dağıtım işletmecisi”, belirli bir taşıma mesafesi ve süresi gözetmeksizin, tek parçada en fazla 5 kilogram ağırlığındaki kargoların kısa sürede kapıdan kapıya dağıtımını kendi nam ve hesabına yapan gerçek ve tüzel kişileri ifade eder.

Doğru Cevap: B) FBL

Açıklama: Kombine Taşımacılık Konşimentosu

**FBL (FIATA Multimodal Transport Bill of Lading)**, farklı taşıma modlarının (kara, deniz, hava vb.) bir arada kullanıldığı kombine (multimodal) taşımacılıkta kullanılan, malların teslim alındığını ve taşıma sözleşmesinin şartlarını gösteren bir konşimentodur. Diğer seçenekler ise farklı amaçlarla kullanılan belgelerdir: **FCR** (Forwarders Certificate of Receipt) bir taşıma makbuzudur, **FWR** (Forwarders Warehouse Receipt) antrepo makbuzudur ve **FOB** (Free On Board) ise bir ticari terimdir (Incoterm).