Giriş
INCOTERMS 2010 Teslim Şekillerine Genel Bakış
| Teslim Şekli | Tanım | Risk ve Masrafın Geçişi | Satıcı Yükümlülüğü | Uygulama Alanı |
|---|---|---|---|---|
| EXW | İşyerinde Teslim (Ex Works): Satıcı, malları kendi işyerinde (fabrika, depo vb.) alıcının tasarrufuna bırakır. Yükleme zorunluluğu yoktur. | Malların teslim anından itibaren tüm masraf ve risk alıcıya aittir. | Minimum | Tüm Taşıma Türleri |
| FCA | Taşıyıcıya Masrafsız (Free Carrier): Satıcı, malları belirlenen yerde alıcı tarafından tayin edilen taşıyıcıya teslim eder ve ihracat gümrük işlemlerini tamamlar. | Teslim anından itibaren tüm masraf ve risk alıcıya geçer. | Orta | Tüm Taşıma Türleri |
| FAS | Gemi Doğrultusunda Masrafsız (Free Alongside Ship): Satıcı, malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen geminin doğrultusunda (rıhtım veya mavna) teslim eder. İhracat gümrük işlemleri satıcıya aittir. | Mallar gemi doğrultusunda bırakıldığı an tüm masraf ve risk alıcıya geçer. | Orta | Deniz ve İçsu Taşımaları |
| FOB | Gemide Masrafsız (Free On Board): Satıcı, malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen gemiye yükleyerek teslim eder. İhracat gümrük işlemleri satıcıya aittir. | Mallar gemide yüklendiği an tüm masraf ve risk alıcıya geçer. | Orta | Deniz ve İçsu Taşımaları |
| CFR | Masraflar ve Navlun (Cost and Freight): Satıcı, malları gemide teslim eder, varma limanına kadar taşıma sözleşmesini yapar ve navlunu öder. İhracat gümrük işlemleri satıcıya aittir. | Mallar gemide yüklendiği an hasar ve risk alıcıya geçer. | Orta-Yüksek | Deniz ve İçsu Taşımaları |
| CIF | Masraflar, Sigorta ve Navlun (Cost, Insurance and Freight): CFR’ye ek olarak satıcı, alıcı lehine sigorta sözleşmesi yapar ve primini öder. | Mallar gemide yüklendiği an hasar ve risk alıcıya geçer. | Orta-Yüksek | Deniz ve İçsu Taşımaları |
| CPT | Taşıma Ödenmiş Olarak (Carriage Paid To): Satıcı, malları kendi seçtiği taşıyıcıya teslim eder, ihracat gümrük işlemlerini yapar ve belirtilen varış yerine kadar taşıma masraflarını öder. | Malların ilk taşıyıcıya teslim edildiği an risk alıcıya geçer. | Orta-Yüksek | Tüm Taşıma Türleri |
| CIP | Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak (Carriage and Insured Paid To): CPT’ye ek olarak satıcı, alıcı lehine sigorta sözleşmesi yapar ve primini öder. | Malların ilk taşıyıcıya teslim edildiği an risk alıcıya geçer. | Orta-Yüksek | Tüm Taşıma Türleri |
| DAT | Terminalde Teslim (Delivered At Terminal): Satıcı, malları belirlenen varma terminalinde, taşıma aracından boşaltılmış olarak alıcının tasarrufuna bırakır. İhracat gümrük işlemleri satıcıya aittir. | Mallar terminalde boşaltıldığında tüm masraf ve risk alıcıya geçer. | Yüksek | Tüm Taşıma Türleri |
| DAP | Belirlenen Yerde Teslim (Delivered At Place): Satıcı, malları belirlenen varma yerinde, taşıma aracından boşaltmadan alıcının tasarrufuna bırakır. İhracat gümrük işlemleri satıcıya aittir. | Mallar varma yerine getirildiğinde tüm masraf ve risk alıcıya geçer. | Yüksek | Tüm Taşıma Türleri |
| DDP | Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak (Delivered Duty Paid): Satıcı, malları ithalat gümrük vergileri ödenmiş ve boşaltılmaya hazır olarak belirlenen varma yerinde alıcıya teslim eder. İthalat ve ihracat gümrük işlemleri satıcıya aittir. | Mallar varma yerinde teslim edildiğinde tüm masraf ve risk alıcıya geçer. | Maksimum | Tüm Taşıma Türleri |
Belli bir coğrafyada mevcut bulunan insan, mal ve hizmetlerin, bulundukları yerlerden başka yerlere taşınması amacıyla girişilen faaliyetin kendisi de esas itibariyle bir hizmet katma değeri olup, ekonomi ve ticaret literatüründe “nakliyat” (taşımacılık) olarak adlandırılır. Olayı uluslararası ticaret bakımından ele alırsak, satıcı ve alıcı arasında kurulan bağın temel taşı işlevini üstlenen bu girişimin ekonomik yönü, kurulan organizasyonun “en kısa zamanda” ve “en düşük maliyetle” gerçekleştirilmesi amacına yöneliktir.
Satış sözleşmesi, tüm bu organizasyon gerçekleştirilirken kullanılan temel sözleşme formudur ve sözleşme konusu olan mala ilişkin çeşitli hükümlerle birlikte, teslim/tesellüm koşulları (taşıma/taşıtma), taraflar arasında risk dağıtma (sigorta) gibi konuları içerir. Başarılı bir dış ticaret (özelde ihracat) girişimi için söz konusu organizasyonu önceden tasarımlamak zorunludur. Malın bir pazardan diğerine aktarılması ise değişik taşıma sistemleriyle olur. Herhangi bir mal, pazarlama aşamasında fiziksel özelliğine, değerine, ambalaj biçimine, boyutlarına ve gereksindirdiği özene bağlı olarak; denizyolu, karayolu, havayolu, demiryolu, içsu yolu ve boru hatları taşıma sistemlerinden birini ya da birkaçını kullanabilir.
Piyasa koşulları onu göstermektedir ki, Türk taşımacılık firmalarının verdiği fiyatlarla yabancı nakliyat firmalarının verdiği fiyatlar arasında bir denge durumu mevcuttur ve uluslararası nakliyat olgusunun ulusal ödemeler bilânçomuza ve dolayısıyla Türk ekonomisine sağladığı katkıyı ve uyuşmazlık durumlarında uluslararası ortak hukuk kurallarının geçerliliğini göz önünde bulundurduğumuzda, seçimin Türk taşımacılık firmaları lehinde yapılmasının uygunluğu ortaya çıkar.
Konu içerisinde yer alan bir diğer önemli nokta da, ihracatçılarımızın sürekli FOB fiyat verme eğiliminde olmalarıdır. İhracatçılarımızın genellikle fazladan bir uğraş olarak gördükleri nakliyat faaliyetinin aşamaları esnasında FOB yerine CIF cinsinden fiyatlandırmaya gitmelerinin malî açıdan çok daha avantajlı olduğunu anladıkları an, durum lehlerine dönebilecektir. Konuyu berraklaştırmak için bir örnek vermek gerekirse: değeri 100.000 $ olan X malının FOB fiyatı istendiğinde, bu malı talep eden kişi toplam maliyeti bulabilmek için taşıma ve sigorta maliyetini de eklemek isteyecektir ve bunun için de kendi ülkesindeki taşıma ve sigorta firmalarına başvuracaktır.
Söz konusu maliyetin 20.000 $ olarak saptandığını varsayarsak toplam maliyet 120.000 $ olarak ortaya çıkacaktır. Oysaki bu taşıma işini kendimiz üstlenecek olsak, taşımacılık fiyatlarımız, diğer ülkelerinkine oranla daha düşük olacağından, söz konusu fiyatı örneğin 110.000 $ olarak saptayabilme olanağımız doğar. Aksi durumda, ihracatçı olarak ithalatçıya verdiğimiz FOB fiyat yüksek görünmekte ve taşıma işini kendisi üstlenerek CIF fiyat veren başka bir firma ihaleyi/işi alabilmektedir.
Üstelik tüm bu faaliyetten bir komisyon geliri bile sağlamak mümkün olmaktadır. Nakliye aşamasından kurtulmuş, malını sağlam bir biçimde kendi ülkesinde alabilme olanağına kavuşacak ithalatçı için bu durumun büyük cazibesi vardır.
Sonuç olarak, bir eşyayı, en az risk ve maliyetlerle zamanında gönderme ve zamanında teslim alma konusunda doğru karar verebilmek için “İhracatta Uluslararası Taşımacılık” konusu büyük önem taşımaktadır.
Tıkla puan ver
[Total: 0 Average: 0]
Benzer Konular
Ziyaretçi Yorumları
