Yıllık Beyanname Verilmesi Nedir?
Yıllık Beyannamenin Verilme Zamanı
Mükellefler elde ettikleri gelirlerine göre değişik aylarda beyanname verirler. Buna göre, geliri sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan oluşan mükellefler Şubat ayının birinci gününden 25. günü akşamına kadar; bunların dışındaki durumlarda olanlar ise Mart ayının birinci gününden 25. günü akşamına kadar yıllık beyanname verirler. Ölüm halinde, ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde yıllık beyannamenin verilmesi gerekmektedir.
Yıllık Beyannamenin Verileceği Vergi Dairesi
Tam mükellefler yıllık beyannamelerini, ikametgâhlarının bulunduğu vergi dairelerine verirler. Dar mükellefiyette ise vergi beyannamesi, Türkiye’de vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye’de oturduğu yerin; Türkiye’de vergi muhatabı yoksa işyerinin (işyeri birden fazla ise, bu işyerlerinden herhangi birisinin) bulunduğu vergi dairesine verilir. Yıllık beyanname vergi dairesine bizzat mükellef veya onun adına hareket eden bir kişi tarafından verilebileceği gibi, posta ile de gönderilebilir.
Muhtasar Beyanname
Muhtasar Beyanname, Türkiye’deki vergi sisteminde, vergi sorumlularının belirli bir dönemde (genellikle aylık olarak) yaptıkları ödemeler üzerinden kesilen vergi tutarlarını vergi dairesine bildirdikleri bir beyanname türüdür. Bu beyanname, gelir vergisi, damga vergisi, SGK primleri gibi çeşitli vergileri içerir. Örneğin, bir şirket çalışanlarına maaş öderken yapılan gelir vergisi kesintilerini, veya kira ödemeleri üzerinden yapılan stopajları içeren bir beyanname olabilir.
Muhtasar beyanname, vergi sorumlusunun, vergi dairesine karşı yükümlülüklerini yerine getirmesi için gerekli olan bir düzenlemeyi sağlar ve bu beyannamenin doğru ve zamanında verilmesi gerekmektedir. Beyannamenin içeriği, yapılan ödeme türlerine ve bunlardan kesilen vergi oranlarına göre değişiklik gösterebilir.
V.U.K.’ nın 11. maddesine göre, yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bunlarla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar.
Muhtasar Beyannamenin Verilmesi
G.V. K. 94. madde gereğince vergi kesintisi yapmaya zorunlu olanlar, bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan kestikleri vergileri, ertesi ayın 23. günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin vergi dairesine bildirmeye zorunludurlar. Mükellef kaynakta kestikleri vergileri beyanname verdikleri ayın 26. günü akşamına kadar ödemek zorundadırlar.
Verginin Tarhı
Tarh İşlemi; Vergi alacağının kanunlarında gösterilen matrah ve nispetler üzerinden vergi dairesi tarafından hesaplanarak bu alacağı miktar itibariyle tespit eden idari muameledir.
Verginin Tarhı Hakkında Daha Detaylı Bilgiler
Verdiğiniz tanım, verginin tarh işlemini oldukça net bir şekilde ifade ediyor. Ancak bu konuyu daha da derinlemesine incelemek ve farklı yönlerini ortaya koymak için bazı ek açıklamalar yapalım:
Tarh İşleminin Aşamaları
- Matrahın Tespiti: Vergiye tabi kazanç, gelir veya malın parasal değeri olan matrahın doğru bir şekilde belirlenmesi tarh işleminin ilk ve en önemli aşamasıdır. Matrah, vergi kanunlarında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde hesaplanır.
- Vergi Oranının Uygulanması: Belirlenen matrah üzerine, ilgili vergi kanununda belirtilen vergi oranı uygulanarak vergi miktarı hesaplanır.
- Vergi Borcunun Tespiti: Hesaplanan vergi miktarı, mükellefin vergi borcu olarak tespit edilir.
- Tarh İşleminin Tebliği: Hesaplanan vergi borcu, mükellefe bir tebligat ile bildirilir. Bu tebligat, mükellefin vergi borcunun kesinleştiğini ve ödemekle yükümlü olduğunu gösterir.
Verginin Tahakkuku
Verginin tahakkuku, tarh ve tebliği edilen bir verginin ödenmesi gereken bir safhaya gelmesi olarak tanımlanmaktadır.
Verginin tahakkuku, vergi mükellefinin, kendisine tebliğ edilen vergi borcunu ödemekle yükümlü hale geldiği hukuki durumu ifade eder. Başka bir deyişle, tarh işlemiyle belirlenen vergi borcunun, mükellefin ödeme sorumluluğuna girdiği noktadır.
- Ayrıca Bakınız: Vergileme İlkeleri