Taşıtların Özmal veya Sözleşmeli Olarak Kullanılması

Taşıtların Özmal veya Sözleşmeli Olarak Kullanılması Nedir?

A) Eşya ve kargo taşımalarında;

1.  C1, C3, K ve P türü yetki belgesi sahipleri yalnız özmal taşıtları,
2. C2, L2 ve M3 yetki belgesi sahipleri özmal taşıtları ile sahibi oldukları özmal taşıt sayısını geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtları,
3. L1 yetki belgesi sahipleri özmal taşıtları ile sahibi oldukları özmal taşıt sayısının 50 katını geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtları,
4. M1, M2 ve N türü yetki belgesi sahipleri özmal taşıtları ile sahibi oldukları özmal taşıt sayısının 10 katını geçmemek üzere ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.

B) C2 ve L2 yetki belgeleri için sözleşmeli taşıt kullanım oranı hesabında kamyonetler dikkate alınmaz.

C) Finansal Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, bu Yönetmelikte belirtilen esaslar
çerçevesinde sözleşmeli ticari taşıt olarak değerlendirilir.

Yetki Belgesi Türlerine Göre Taşıt Kullanım Farklılıkları

Türkiye’deki karayolu taşıma mevzuatı (genellikle Karayolu Taşıma Yönetmeliği), yetki belgesi türlerine göre özmal ve sözleşmeli taşıt kullanımına dair net kurallar getirmiştir. Özellikle eşya ve kargo taşımacılığında bu kurallar önemlidir:

• Yalnızca Özmal Taşıt Kullanımı:
  • C1 (Uluslararası Ticari Eşya Taşımacılığı – Kendi Faaliyeti): Bu belgeye sahip firmalar, sadece kendi mülkiyetlerindeki araçları kullanabilirler. Başka bir deyişle, dışarıdan kiralık araç (sözleşmeli) kullanamazlar.
  • C3 (Uluslararası Ev ve Büro Eşyası Taşımacılığı): Bu firmalar da yalnızca özmal taşıtlarla hizmet verebilirler.
  • K (Yurtiçi Ticari Eşya Taşımacılığı – Kendi Faaliyeti): Bu belge sahipleri de sadece kendi araçlarını kullanmak zorundadır.
  • P (Yurtiçi Dağıtım İşletmeciliği): Dağıtım işleri yapan P türü yetki belgesi sahipleri de sadece özmal taşıt kullanabilirler.
• Hem Özmal Hem de Sınırlı Sayıda Sözleşmeli Taşıt Kullanımı:
  • C2 (Uluslararası Ticari Eşya Taşımacılığı – Başkasına Ait Eşya): Bu yetki belgesine sahip firmalar, özmal taşıtlarının sayısını geçmemek kaydıyla ticari olarak kayıtlı sözleşmeli taşıtları da kullanabilirler. Yani, 10 özmal aracı olan bir C2 belgesi sahibi, en fazla 10 adet de sözleşmeli araç kullanabilir.
  • L2 (Uluslararası Lojistik İşletmeciliği): L2 belgesi sahipleri de C2 ile benzer şekilde, özmal taşıtlarının sayısını geçmemek üzere sözleşmeli araçları kullanabilirler.
  • M3 (Uluslararası Kargo İşletmeciliği): M3 belgesi için de kural C2 ve L2 ile aynıdır; özmal taşıt sayısını geçmeyecek şekilde sözleşmeli araç kullanımına izin verilir.
• Özmalın Belirli Katı Kadar Sözleşmeli Taşıt Kullanımı (Daha Geniş Kapsamlı):
  • L1 (Yurtiçi Lojistik İşletmeciliği): Bu yetki belgesi sahipleri için daha geniş bir esneklik tanınmıştır. L1 belgesi olan bir firma, sahibi olduğu özmal taşıt sayısının 50 katına kadar ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş sözleşmeli taşıtları filolarına ekleyebilir. Bu, lojistik operasyonlarının geniş ve değişken olabilen doğasına uygun bir düzenlemedir.
  • M1 (Yurtiçi Kargo İşletmeciliği – İl İçi): İl içinde kargo taşımacılığı yapan M1 belgesi sahipleri, özmal taşıt sayılarının 10 katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıt kullanabilirler.
  • M2 (Yurtiçi Kargo İşletmeciliği – Yurt Geneli): Yurt genelinde kargo taşımacılığı yapan M2 belgesi sahipleri de M1 ile aynı kurala tabidir; özmal taşıt sayılarının 10 katına kadar sözleşmeli taşıt kullanmalarına izin verilir.
  • N (Yurtiçi Nakliyat Ambarı İşletmeciliği): Nakliyat ambarı işleten N belgesi sahipleri de özmal taşıt sayılarının 10 katına kadar sözleşmeli taşıt kullanabilirler.