Vergi Hukuku, Vergi Yargısı, Üst Düzey Yönetici Eğitimleri, Mesleki Yeterlilik Eğitimi

657

Vergi Yargısı Nedir?

Vergi uyuşmazlıklarının diğer çözüm yolu yargı yoludur. Vergi yargısı, idari yargı içinde yer alır. Vergi yargılamasına ilişkin yürürlülükteki (pozitif) kaynaklar, İdari Yargılama Usulü Kanunu, bu kanunda hüküm bulunmayan bazı hallere ilişkin olmak üzere Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve Vergi Usulü Kanunudur.

Vergi uyuşmazlıklarında hürriyeti bağlayıcı cezayı içeren vergi kaçakçılığı suçu işleyenler Adli Yargıya tabi Ağır Ceza Mahkemelerinde yargılanır.

Vergi yargısının dört temel işlevi vardır.

Bunlar;

Vergi uyuşmazlıklarını çözmek,
Mükellef ile devlet arasındaki çıkar dengesini kurmak,
Vergi yönetimini denetlemek ve İçtihat yaratmaktır.
Vergi Yargılama Hukuku Alanında Görev Yapan Mahkemeler

Danıştay, İdari Yargı da Vergi Mahkemeleri ve İdare Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz mercii olarak görev/yetki sahibi olmasının yanında kanunla belirlenmiş belli davalarda ilk derece mahkemesi sıfatıyla hareket eder.
Bölge İdare Mahkemeleri, Vergi Mahkemeleri (İdare Mahkemeleri)’nin verdikleri kararlara karşı kurulmuş kanun yoludur. Görevleri tek hâkimle verilen kararlara yapılan itirazları nihai karara bağlamak, ilk derece mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarını karara bağlamak
Vergi Mahkemeleri, vergi uyuşmazlıklarını ilk derece mahkemesi sıfatıyla çözmek üzere kurulmuş mahkemelerdir. Vergi Mahkemelerinin görevi, Vergi resim harç ve benzeri mali yükümlülüklere ilişkin uyuşmazlıkları, Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’dan kaynaklanan uyuşmazlıkları çözümlemektir.

Vergi davalarının konusunu çoğu zaman vergi yönetimince yapılan işlemler oluşturur. Vergi yönetimince yapılan bir işlemin dava konusu edilebilmesi için icrai nitelikte olması gerekir. Örneğin; resen ikmalen yapılan tarh işlemleri, vergi cezalan, ödeme emri, haciz, ihtiyati haciz vb. vergi inceleme raporları, muktezalar gibi idarenin kendi iç işleyişine ilişkin hazırlayıcı işlemler dava konusu edilmez. Beyan üzerine tarh edilen vergilere karşı dava açılamaz, ancak beyannameye ihtirazı kayıt koyarak dava hakkı saklı tutulabilir.

Tüzel kişilerin yetkili organları veya avukatları vergi mahkemesinde dava açabilir. Dava, belirli şekil ve içerikte yazılı olarak bağlı bulunulan vergi mahkemesine hitaben yazılmış dilekçe ile açılır. Dava açma süresi vergi mahkemesinde 30 gün Danıştay’da 60 gündür. Amme Alacakları Kanununa göre ödeme emrine karşı 7 gün içinde itiraz (dava) açılmalıdır. Bu süreler hak düşürücü sürelerdir, mahkemece resen nazara alınır. Cevap dilekçelerine cevap verme süreleri de 30 gündür. Dilekçe üzerine, vergi mahkemesince görev ve yetki, idari merci tecavüzü, ehliyet, icrai nitelikte bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet vd. yönlerinden ilk inceleme yapılır.

İtiraz, Vergi Mahkemesi tarafından tek hâkimle verilen kararlara ve işyeri kapatma cezalarına karşı itiraz yoluna başvurulur. İtiraz, tebliğden itibaren 30 içinde kararı veren Mahkemenin bağlı bulunduğu Bölge İdare Mahkemesine yapılır, verilen kararlar kesindir, temyiz yoluna gidilemez.

Temyiz Nedir?

Temyiz, İtiraz yoluna konu kararlar dışındaki tüm kararlara karşı Danıştay da temyiz yoluna gidilebilir. Keza Danıştay’ın ilk derece mahkemesi sıfatıyla baktığı davalara karşı temyiz yoluna gidilebilir. TEMYİZ SÜRESİ 30 GÜNDÜR (Danıştay da dava açma süresi 60 gündür).